Thứ Ba, 25 tháng 8, 2009

Neu mai nay diem van con thap

Nếu mai này điểm văn con thấp…
Mùa hè xanh- ảnh: Lê Ngọc Minh
Thì mẹ cũng sẽ chẳng buồn vì ít nhất con cũng biết mình là ai và đang đi đâu, về đâu. Trước đêm lai kinh ứng thí, mẹ bảo nếu gặp đề mở thì con cứ tung cánh bay. Vì cái chuyện “tung cánh bay” mà giờ đây con bắt đền mẹ. “Đền” cái gì đây con gái teen teen? Văn chương là chính kiến, là bay bổng, là khát vọng… trên cái nền học thức và nhận thức mà các con đã được gia đình, nhà trường, xã hội trang bị suốt mười hai năm qua. Bất ngờ đáp án là đống chữ và mớ gạch đầu dòng lạnh lùng, vô cảm trong cái rọ to đùng của các ông to có chữ. Các tờ báo ngày đăng lại hàng loạt. Nhiều nhà chuyên môn còn ngỡ ngàng há hốc, huống chi dân nhà quê chân ướt chân ráo như mẹ con đậu đũa nhà mình.
Ví như người ta bảo con viết về một triền sông quê nào đó. Gạch đầu dòng yêu cầu định nghĩa triền là gì, sông là chi, dài rộng bao nhiêu… Mà con ngồi thả bút lênh đênh với giọt mồ hôi của bà mẹ quê dãi dầu trên chiếc xuồng ba lá, rồi nào còn triền sông duềnh lên màu nước đỏ ngầu vào mùa mưa lũ cuốn phăng đi bao nhiêu là mơ ước tuổi thơ… Con “chết” là phải, bởi không biết thế nào là sự xác lập những sự kiện, con số trong văn chương.
Ví như người ta bảo con viết về niềm tin. Gạch đầu dòng yêu cầu phải có niềm tin thì quá khứ, niềm tin thì hiện tại, niềm tin thì tương lai… Mà con ngồi miên man với những tấm gương vượt khó và thành đạt trong cuộc sống thực tiễn để đi đến cái khái quát chung về niềm tin… thì chẳng khác nào con muốn vướng vào thằng H1N1 mà cả thế giới đang “say no to” cùng nó!
Sau ngày thi, các sĩ tử ngồi lại với nhau nâng niu gom góp từng không phẩy không không điểm… cho môn văn xem ra mở mà kết cục không mở chút nào. Thế mới thấy “đường lên đỉnh Olympia” không hề dễ! Cái sự không dễ này cũng nhanh chóng truyền sang thầy cô làm nhiệm vụ “bút sa gà chết”. Chấm theo barem thì nghe lòng áy náy, bởi từng trên bục giảng, thầy cô cũng từng kêu gọi con bay bổng và khát vọng. Ai cũng thích thú với những bài văn đầy cá tính mà không tách rời thực tiễn. Hãy là chính mình trước khi muốn vươn đến các vì sao, thầy cô dạy thế, con nghe thế… Sống và viết còn chút xíu nữa là tròn thế kỷ, một lão văn tiên sinh đã đạo đàm cùng mẹ, văn là người chứ đâu phải môn khoa học chính xác. Sự kỹ càng, lo toan sau trước thái quá của các nhà quản lý đôi khi triệt tiêu sáng tạo. Đoạn cuối của những triết học cao siêu vời vợi đôi khi là bế tắc.
Nhưng sông đời vẫn phải trôi qua ghềnh qua thác, tất cả rồi cũng không thể khác, đời người hữu hạn, tiền tài công danh cũng hữu hạn theo cùng. Những tài năng văn chương bị đánh rớt bởi barem toán học rồi cũng sẽ sang sông với tiếng gọi đò ơi…
Dông dài thế, không có nghĩa mẹ muốn gieo vào con một giọt buồn, một niềm tin không có ở thì tương lai. Đây cũng là một thực tế mở cho con ngày bắt đầu làm người lớn. Đừng sợ hãi, đừng kêu ca và hãy tự tin bước tới trên con đường mình đã chọn! Như những bài hát tuổi trẻ Nga một thời dậy sóng. Còn chân còn nhịp bước còn tiến lên. Mọi thứ rồi sẽ được trả về đúng chỗ của nó, dẫu muộn màng dẫu lao xao, dẫu thấp dẫu cao, văn chương muôn đời vẫn thế!
Chia sẻ và luôn chờ con ở cuối con đường